Nazwiska widok główny

TURAU

Nazwisko proste, równe nazwie miejscowej Turau (Turowen, Turowo) W. Chojnacki, Słownik polskich nazw miejscowości w b. Prusach Wschodnich i na obszarze b. wolnego miasta Gdańska wg stanu z 1941 roku, Poznań 1946 s. 77, 134, kilkanaście miejscowości na terenie całego kraju, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XII s. 655. Por. Thurauen, Turowski.

TURCZAŃSKI

Nazwisko Turczański ma kilka możliwych podstaw, tzn. 1. Turek, Turczyn, 2. tur, 3. turkać, 4. turczeć, czyli ‘skrzeczeć’, 5. turczyć, czyli ‘robić Turkiem, nawracać na wiarę mahometańską’, ale też ‘stawać się Turkiem, bisurmanić się’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 629, tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VII, s. 169.

TURKA

Nazwisko homonimiczne: I. utworzone fleksyjnie, od nazwy etnicznej Turek ‘ktoś pochodzący z Turcji’; II. proste, równe popularnej nazwie miejscowej Turka, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XII s. 639-644, t. XV cz. 2 s. 667, por. też Turki, nazwa kilku wsi, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XII s. 644. Nazwa Turka została odnotowana już przez Słownik staropolskich nazw osobowych, red.

TURNIAK

Nazwisko Turniak ma kilka  możliwych podstaw, które łączy podstawa turn-, czyli: 1. turnąć ‘potoczyć’, ale też ‘usunąć, wypędzić’, 2. turnia ‘skała’, ale też ‘piwnica, loch’, i ‘kolumna’ 3. turn ‘jeden po drugim, koleją, wokół, po kolei’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 629, tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VII, s. 171.

TURSKI

Nazwisko pochodzące od nazwy miejscowej: Tur (były powiat łęczycki, jędrzejowski, stopnicki, kowelski, piński, szubiński, mozyrski), Tursk (były powiat pleszewski, rohaczewski) lub Tursko (były powiat sandomierski, grybowski) – zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (t. XII, s. 629-630, 655) . Można je też wywodzić od rzeczownika tur: 1. Turek „przyjechali trzy Turowie, wszyscy pod piórami, darowali naszej pani skrzynię z talarami”, 2. gatunek zwierzęcia, 3. przebrany kolędnik – „chłopcy na zapusty chodzą z turem, czyli jak oni zowią, turoniem”, 4.

TURŻAK

Nazwisko Turżak można wywodzić od rzeczownika tur: 1. Turek „przyjechali trzy Turowie, wszyscy pod piórami, darowali naszej pani skrzynię z talarami”, 2. gatunek zwierzęcia, 3. przebrany kolędnik – „chłopcy na zapusty chodzą z turem, czyli jak oni zowią, turoniem”, 4. tur, tur = wołanie na indyki, 5. tur, tur = naśladowanie turkotu młyna (zob. Słownik gwar polskich, t. V, s. 440). Por. też turać się ‘włóczyć się po świecie, błąkać’, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, t. VII, s. 169.

TUSCH

Nazwisko homonimiczne: I. równe niemieckiej nazwie miejscowej Tusch, polskie Tuszewo, wieś pod Grudziądzem, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XII s. 673 lub apelatywowi der Tusch ‘tusz, fanfara’; II. zniemczone graficznie, od polskiego imienia skróconego Tusz, to od *Tuchomir, -mysł, *Tuchorad i innych imion złożonych, zawierających człon Tuch-, M. Malec, Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych, Wrocław – Warszawa – Kraków 1982 s. 76 lub od imienia Antoni J.

TUZIKIEWICZ

Nazwisko Tuzikiewicz jest formą patronimiczną, czyli pochodzącą pierwotnie od imienia ojca. Jej podstawę stanowi rzeczownik tuz. Miał on kiedyś m.in. następujące znaczenia: 1. as w kartach, 2. przenośnie znaczna figura, dygnitarz, 3. rodzaj gry w karty, potencjalną podstawę nazwiska stanowi też czasownik tuzać, czyli: ciągnąć, szarpać, tarmosić, Słownik języka polskiego, tzw. warszawski, t. VII, s. 174.

TUZIŃSKI

Nazwisko utworzone sufiksem -ski od apelatywu tuzin ‘dwanaście sztuk’. Potencjalną podstawą etymologiczną jest także nazwa miejscowa Tuzy w byłym powiecie telszewskim, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880 t. XII s. 678 + -iński.

Strony

więcej