Nazwisko pochodzi prawdopodobnie od rzeczownika szkopek, czyli: wiaderko roboty bednarskiej o jednym uchu („mularze potrzebują taczków, cebrów, szaflów, skopków”) lub szkop ‘baran oskopiony’ (wykastrowany), zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 624. Inne potencjalne podstawy etymologiczne nazwiska to: I. pogardliwe określenie Niemca – Szkop, II. skop, czyli: 1. baran wytrzebiony, 2. danina dla panującego za Piastów, 3. ilość ziemi do skopania przeznaczona, III. skopać, czyli: 1. kopiąc znieść, zrównać, zniwelować, 2. wzruszyć kopaniem, 3. kopiąc zbić, pokonać, zob. tzw.
|
Pochodzenie nazwiska można łączyć z rzeczownikami szkudło 'gont' i szkudlarz 'gonciarz' - "co gonty robi albo niemi pokrywa dachy" (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 539; M. S. B. Linde, Słownik języka polskiego, t. V, s. 590). Zdaniem A. Brücknera (Słownik etymologiczny, s. 550) słowo szkudła pochodzi z prasłowiańskiego skąděł 'skorupa gliniana'. Por. też nazwę miejscową Szkudła - wieś i dwór w powiecie pleszowskim ("Słownik geograficzny Królestwa Polskiego", t. XI, Warszawa 1890, s. 924).
|
Nazwisko pochodzi od skup, czyli ‘skupowanie, zakup, wykupowanie’, a także ‘dowóz towarów, pokupność’ lub od skupić, czyli: 1. zebrać drogą kupna, 2. zebrać w kupę, zgarnąć, zgromadzić, zogniskować, („żeby myśleć płodnie, trzeba skupić się w sobie”), zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 196-197. Por. także nazwę miejscową Skupa z byłego powiatu słonimskiego i Skupie z byłego powiatu nowomińskiego, siedleckiego, ostrowskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. X, s. 737.
|
Nazwisko pochodzi od rzeczownika szlachcic, czyli: 1. przedstawiciel stanu rycerskiego, człowiek dobrze urodzony, 2. wielka mucha, 3. ptak drapieżny z rodziny sokołów, por. też szlachcić: 1. robić szlachcicem, nobilitować, 2. zaszczycać, uszlachetniać, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 628.
|
Nazwisko Szlacht pochodzi od rzeczownika szlachta, czyli: 1. szlachcice (określenie klasy społecznej), 2. miejsca zamieszkane przez szlachtę, 3. ród, rodowód, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, t. VI, s. 630. Żródłem wyrazu było niemieckie slahta (dziś Geschlecht), czyli ‘ród’, zob. A. Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, przedruk z I wydania, Warszawa 1974, s. 550.
|
Nazwisko Szlasa wywodzi się od rzeczownika szlaz/ślaz, czyli ‘korzeń ślazowy, malwa’, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VI, s. 724. Może pierwotnie było to przezwisko kogoś mieszkającego w otoczeniu malw.
|
|
|
Nazwisko Szlęzak pochodzi od rzeczownika Ślązak, czyli ‘mieszkaniec Śląska’.
|
Nazwisko Szlosek jest formą spolszczoną fonetycznie i słowotwórczo. Pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Schloß, której podstawą jest tak samo brzmiący rzeczownik, który oznaczał ‘zamek’.
|
K. Rymut w II t. (s. 542) „Nazwisk Polaków. Słowniku historyczno-etymologicznym” wywodzi formy – Szlufik, Slufik, Ślufik od szlifa/szlufa ‘naramiennik, epolet’ lub od szlif ‘powierzchnia wypolerowana’. A. Brückner w swoim „Słowniku etymologicznym” (s. 550) wskazuje, że szlifa oznaczało także ‘sanki’ i że w czasowniku szlifować zachodziło przejście li > lu > szlufować, szlufierz, w związku z tym można ten czasownik także uznawać za potencjalną podstawę nazwiska Szlufik. Szlif i szlifować to spolszczone zapożyczenia z języka niemieckiego – od Schleife i schleifen. Tzw.
|
Nazwisko pochodzi od nazwy miejscowej Szmigiel/Śmigiel, „miasto powiatowe o 53 km na płd-zach. od Poznania, 11 km od Kościana przy bitym trakcie leszczyńskim i o 5 km na zach.-płn. od Starego Bojanowa” (zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII, s. 8-13) lub od rzeczownika szmigiel/śmigiel: 1. drążek na kilka stóp długi, za pomocą którego postronek opasujący drwa na furę położone skręcają i się bardziej dociągają, 2. szczeble w drabinach u wozu, 3. beleczki w bronie, w których tkwią zęby, 4. element wrzeciona (zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 744).
|
Nazwisko spolszczone graficznie i fleksyjnie od niemieckiej nazwy zawodu Schmied // Schmitt ‘kowal’ Najpierw określano tak osobę, zajmującą się obróbką twardych surowców, takich jak drewno i metal, później metalowca i kowala . Człon Smid(o) stanowił także składnik im. złożonych Kauf s. 319. Por. nazwy odnotowane przez Słownik staropolskich nazw osobowych: Szmit, Szmid, Schmied T. V s. 313).
|
