TEWSNazwisko można wywodzić od niemieckiej nazwy osobowej Tews, zdrobnienia imienia Matthäus, zob. R. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Manheim 2005, s. 663. Imię jest pochodzenia hebrajskiego i pierwotnie znaczyło ‘dar Jahwe’, na terenie Polski upowszechniły się formy Maciej, Matyjasz i Mateusz, zaś w kościele prawosławnym w postaci Matwiej, wtórnie Matfiej (zob. J. Grzenia, Nasze imiona, Warszawa 2002, s. 189; K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 51). |
TĘCZARNazwisko Tęczar jest spolszczeniem niemieckiej nazwy osobowej Tenzer, która pochodzi od środkowoniemieckiego tanzer/tenzer ‘taniec’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 601. Dodatkowo zaszedł tu proces adideacji, czyli dostosowania do formy istniejącej już w danym języku (w tym wypadku słowa „tęcza”). |
TĘGANazwisko Tęga ma dwa potencjalne źródła: 1. staropolski rzeczownik tęga ‘zmartwienie, udręka’, 2. przymiotnik tęgi, czyli: otyły, duży i mocny, dorodny’, ale też ‘wybitny w swojej dziedzinie, wartościowy’, ‘wielki, mocny, dzielny’, ‘zamożny, bogaty’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 606, W. Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa 2010, s. 631. |
THAMNazwisko proste, równe niemieckiemu imieniu Tham, to od Thomas M. Gottschald, Deutsche Namekunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Bedeutung, Berlin 1954 s. 570. Może pochodzić też od imion złożonych na Dank, Thank ‘podziękowanie’ lub na Dag, z członem drugim zaczynającym się na m, np. Dagemar > Damar > hipokorystykum Damo > po przesuwce wysokoniemieckie Tamo H. Kaufmann, Untersuchungen zu altdeutschen Rufnamen, München 1965 s. 91, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 5 Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego, opr. Z. Klimek, Kraków 1997 s. |
THAUNazwisko proste, od dolnoniemieckiego Tau ‘krosno tkackie’ F. Kluge, Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, 18. Auflage, bearbeitet von W. Mitzka, Berlin 1960 s. 773. Por. też inne znaczenie apelatywu Tau ‘lina’, pierwotnie prawdopodobnie przenośne określenie tkacza lub sprzedawcy czy producenta lin. Inna możliwość interpretacyjna to uznanie nazwiska za równe niemieckiemu członowi nazwy miejscowej thau/tau, por. Maienthau, Nebelthau, Morgenthau H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967 s. 514. Por. |
THEILNazwisko Theil jest pochodzenia niemieckiego. jego podstawę stanowi skrócona forma imion, zawierających w swojej pierwotnej postaci człon thiot (np. Dietrich), zob. R. und V. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Mannheim 2005, s. 664. |
THEMNazwisko proste, równe Them, niemieckiemu hipokorystykum imienia Thomas, B. Mossakowska, Nazwiska mieszkańców Komornictwa Olsztyńskiego, Gdańsk 1993 s. 102. |
THIELNazwisko proste, równe niemieckiemu imieniu Thiel, to od Dietrich/Thiederik J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 s. 247, 302, H. Bahlow, Niederdeutsches Namenbuch, Vaduz Lichtenstein 1987 s. 495, H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967 s. 515 lub od innych imion na staro-wysoko-niemieckie Diet ’lud‘, Diot, Thiot + sufiks -l- H. Naumann, Familiennamenbuch, Leipzig 1987 s. 89 > Thilo, Thiel(e) J. K. |
THIEMNazwisko Thiem pochodzi od tak samo brzmiącej niemieckiej nazwy osobowej, będącej skrótem imienia Thiedmar, zob. R. und V. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Mannheim 2005, s. 665. |
THURAUENNazwisko utworzone przyrostkiem -en od nazwy miejscowej Thurau, w byłym powiecie niborskim, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XII s. 655, ze słowiańskiego turu ‘tur’ H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967 s. 517. |
TIDIGKNazwisko homonimiczne: I. od staropruskiej nazwy osobowej *Tidikō, z sufiksem -ik- od podstawy Tid-, por. pruskie nazwy osobowe: Tydeico, Tydico R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 105; II. proste, równe niemieckiemu imieniu skróconemu Thiedig, północnoniemiecka forma skrócona od Thiederik/Diederich, H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967 z sufiksem -k H. Naumann, Familiennamenbuch, Leipzig 1987 s. 290-291, H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. |
TIDMAN |