Nazwiska widok główny

WZOREK

Nazwisko pochodzi od rzeczownika wzorek, czyli: 1. wzór, 2. przedmiot drobiazgowego krytykowania, wyszydzania, wada, śmieszność, wzorki z kogo zbierać = brać na język, przekpiwać zeń, wycierać sobie nim zęby, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VII, s. 1151.

ZABIEGLIK

Nazwisko Zabieglik jest formą pochodną od czasownika zabiegać: 1. dotrzeć gdzieś biegnąć, 2. wpaść, 3. zastąpić drogę, fawniej też: 1. wypełnić się, 2. nabrzmieć (krwią, łzami), 3. zapobiec, przeszkodzić, 4. uzyskać coś zabiegami, por. też zabiegły: 1. daleki, oddalony, 2. zapobiegliwy, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 714.

ZABIELSKI

Nazwisko pochodzi od nazwy miejscowej Zabiele, odnotowanej na terenie byłych powiatów: dzisieńskiego, białostockiego, rossieńskiego, lepelskiego, szczycieńskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV, s. 181. Por. także zabielać/zabielić: 1. nabrać białości, zbieleć, 2. zamajaczyć, zamigotać biało, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VIII, s. 22. Nazwę osobową Zabielski odnotowano na terenie Polski w 1391 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 714. 

ZABŁOCKI

Zabłocki to przypuszczalnie pierwotnie forma odmiejscowa. Za jej podstawę uznaje się nazwę miejscową Zabłocie < zabłocie < za + błoto, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 714-715. Por. też Zabłoć i inne podobne nazwy miejscowe, których wyliczenie można znaleźć tu: http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XIV/184 Nazwa osobowa Zabłocki została odnotowana już w 1389 r., zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t.

ZABOROWICZ

Formant –owicz wskazuje na patronimiczny charakter nazwiska, Zaborowicz = syn Zabora. Samą formą Zabor można wywodzić od znanego już w XII wieku imienia Zabor albo od nawiązania do miejsca: za + bor ‘las’, mianem Zabora i Zaborowicza można było więc kiedyś określać kogoś, kto mieszkał za lasem. Jan Siwik („Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s. 769) odnotowuje szlachecką rodzinę o tym nazwisku – Zaborowicz, 1580 r., Zaborowszczyzna, województwo trockie.

ZABORSZCZYK

Nazwisko ma następujące potencjalne podstawy etymologiczne: 1. znane od XII wieku imię złożone Zabor, 2. od za + bor ‘las’ (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. II L-Ż, Kraków 2001, s. 715). Por. także nazwy miejscowe Zabora (były powiat kijowski, lipowiecki, radomyski), Zaborce (były powiat hrubieszowski, dzisieński, oszmiański, święciański, wilejski, wileński, bielski, Wiłkomirski), Zaborcie (były powiat Borysowski), Zaborcze (były powiat janowski) - zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV s. 196.

ZABRZESKI

Nazwę osobową Zabrzeski odnotowano już w 1587 roku, to forma odmiejscowa, pochodząca od nazwy miejscowej Zabrzeg, Zabrzeże lub tym podobnej, K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 715, http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_XIV/208 . Takie nazwy nawiązywały do położenia miejscowości. Jan Siwik („Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s. 769) odnotowuje szlachecką rodzinę o tym nazwisku – „Zabrzeski, 1676, nob. pow.

ZABRZEWSKI

Nazwisko można wywodzić od jednej z następujących nazw miejscowych: Zabrze („wieś, dobra i osada górnicza, centrum powiatu tej nazwy na Śląsku Górnym”), Zabrzeg (w bylym powiecie bialskim i pszczyńskim), Zabrzeź ( w byłym powiecie oszmiańskim i sądeckim) – zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV, s. 208-209. Ewentualnie od rzeczownika zabrzeg ‘powierzchnia zawarta między brzegiem rzeki a wyższym gruntem, do którego zalew dochodzić może” (zob. tzw. Słownik warszawski, t. VIII, s. 29).

ZACHARA

Nazwisko Zachara można wywodzić od imienia Zachariasz. Imię pochodzi z języka hebrajskiego i oznaczało kiedyś ‘Jahwe pamięta’, zob. M. Malec, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2. Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, Kraków 1995, s. 139.

ZACHARUK

Nazwisko pochodzi od imienia pochodzenia biblijnego Zachariasz, to zaś od Zeakharejāhu ‘Jakwe pamięta’, w Polsce notowano je od XII wieku w formie Zachyrajasz i Zacharz, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 715. Por. też nazwę miejscową Zachary w byłym powiecie trockim, nowoaleksandrowskim, nowogródzkim, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV, s. 213.

ZACHORSKI

Nazwisko Zachorski uznaje się za formę pochodną od imienia Zachariasz, to zaś od Zeakharejāhu ‘Jakwe pamięta’, w Polsce notowano je od XII wieku w formie Zachyrajasz i Zacharz, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 715-716. Jan Siwik, (Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich, Warszawa 2010, s. 770) wymienia Jakuba Joachima Zachorskiego herbu Lubicz ok. 1836 roku.

Strony