ARMBURSCH
Nazwisko równe średnio-wysoko-niemieckiej nazwie zawodu Armburst ’wytwórca kusz‘, zob. F. Kluge, Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, 18. Auflage, bearbeitet von W. Mitzka, Berlin 1960 s. 31.
ARMBURSCHNazwisko równe średnio-wysoko-niemieckiej nazwie zawodu Armburst ’wytwórca kusz‘, zob. F. Kluge, Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, 18. Auflage, bearbeitet von W. Mitzka, Berlin 1960 s. 31. |
ARMBURSTNazwisko równe średnio-wysoko-niemieckiej nazwie zawodu Armburst ’wytwórca kusz‘, zob. F. Kluge, Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, 18. Auflage, bearbeitet von W. Mitzka, Berlin 1960 s. 31. |
ARNTSNazwisko utworzone fleksyjnie, niemieckim formantem, dopełniaczem liczby pojedynczej deklinacji mocnej –s od niemieckiej nazwy osobowej Arent (często tak tworzono nazwiska patronimiczne: Osoby zależne od kogoś, poddani i służba, często przybierały nazwisko takie, jak wyznaczył im pan, albo nazwisko pana z sufiksem wskazującym na przynależność, końcówką dopełniacza -s. Podobnie było nawet w firmach – gdzie personel często przybierał nazwisko szefa. Zob. J. K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 I s. 210). |
ARTEMPodstawę nazwiska stanowi imię Artemi/Artemij, używane na Kresach Wschodnich już od średniowiecza, imię jest pochodzenia greckiego i pierwotnie oznaczało ‘należący do bogini Artemis’, przejęte do łaciny jako Artemius, a staro-cerkiewno-słowiańskiego Artemij, por. https://pl.wikipedia.org/wiki/Artemiusz nazwę osobową Artym odnotowano już w 1439 roku, . Malec, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2. Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, Kraków 1995, s. 14, K. Rymut, Nazwiska Polaków. |
ARTYMPodstawę nazwiska stanowi imię Artemi/Artemij, używane na Kresach Wschodnich już od średniowiecza, imię jest pochodzenia greckiego i pierwotnie oznaczało ‘należący do bogini Artemis’, przejęte do łaciny jako Artemius, a staro-cerkiewno-słowiańskiego Artemij, por. https://pl.wikipedia.org/wiki/Artemiusz nazwę osobową Artym odnotowano już w 1439 roku, . Malec, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2. Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, Kraków 1995, s. 14, K. Rymut, Nazwiska Polaków. |
ASMANNazwisko równe niemieckiej nazwie osobowej Assmann, ta od imienia chrześcijańskiego pochodzenia greckiego Erasmus (Erasmus > Asmus > Asman J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 s. 48), to z greckiego εράσμιος ‘miły, wdzięczny, uprawniony’, zob. Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2 Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, opr. M. Malec, Kraków 1995 s. 35, J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. |
ASSMANNNazwisko równe niemieckiej nazwie osobowej Assmann, ta od imienia chrześcijańskiego pochodzenia greckiego Erasmus (Erasmus > Asmus > Asman J. K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 s. 48), to z greckiego εράσμιος ‘miły, wdzięczny, uprawniony’, zob. Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2 Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, opr. M. Malec, Kraków 1995 s. 35, J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. |
ASTNazwisko równe staro-wysoko-niemieckiemu i średnio-wysoko-niemieckiemu ast ‘gałąź, konar’, zob. M. Lexers, Mittelhochdeutsches Wörterbuch, Leipzig 1964 s. 8, E. Förstemann, Altdeutsches Namenbuch. I Personennamen, München 1966 s. 41, w przenośni ‘gbur’ lub ’człowiek krzepki, mocny’, zob. M. Gottschald, Deutsche Namekunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Bedeutung, Berlin 1954 s. 172, również ‘robotnik obcinający sęki z pni drzew’ J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 s. 45. |
ATAMANNazwisko wywodzi się od ataman: 1. hetman, naczelny dowódca Kozaków, 2. dowódca bandy zbójeckiej, herszt, 3. na Ukrainie karbowy, pomocnik ekonoma, wójt po wsiach i miasteczkach, słowo pochodzenia ukraińskiego, być może powiązane etymologicznie z niemieckim Hauptmann ‘naczelnik’ (tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 67). |
ATRASNazwisko ma następujące potencjalne podstawy etymologiczne: 1.ukraińskie imię Harasym, pochodzące od greckiego geras ‘cześć, przywilej, zaszczyt’, 2. Staropolski przymiotnik (h)araśny ‘piękny, dobry’, 3. Staropolskie harras ‘arras’ i ‘gatunek lekkiej tkaniny wełnianej’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I, s. 296, 298. Por. także nazwę miejscową Atrachimówka, odnotowaną na terenie byłego powiatu borysowskiego, zob. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” t. XV, cz. 1, s. 50. |
AUGUSTININazwisko patronimiczne, utworzone fleksyjnie – pełniąca funkcję mianownik pierwotna forma dopełniacza liczby pojedynczej od nazwy osobowej Augustin(us). Zob. AUGUSTINUS. |
AUGUSTINUSNazwisko od łacińskiego imienia Augustinus, to od August + -inus ‘należący do Augusta, jego syn’ lub ‘urodzony w miesiącu Augusta’, bądź augustinus ‘uświęcony przez przepowiednie, znaki’ albo ‘przedsięwzięty pod sprzyjającymi znakami’, zob. J. Bubak, Księga naszych imion, Wrocław-Warszawa-Kraków 1993 s. 48, H. Fros, F. Sowa, Twoje imię…, s. 77. |