Nazwisko równe imieniu chrześcijańskiemu Aleksander, to z greckiego άλέξω ‘odganiać, odpierać, bronić przed czymś’ i άνήρ ‘mężczyzna, człowiek’, zob. Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2 Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, opr. M. Malec, Kraków 1995 s. 6. Herbarz Bonieckiego (t. I s. 29) wymienia nazwisko Alexander. Według Słownika nazwisk współcześnie używanych (t. I s. 28, 31) w 1990 r. w Polsce mieszkały 873 osoby o nazwisku Aleksander i 19 o nazwisku Alexander 19 Ol 1. Por. ALEX.
|
Nazwisko Alfut można łączyć genetycznie z Alf, niemiecką nazwą osobową, powstałą przez skrócenie imienia Adolf, zob. R. und V. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Mannheim 2005, s. 86.
|
Nazwisko pochodzi od nazwy miejscowej Alschoff („wieś w Kurlandyi, parafii Amboten, piece wapienne”), zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. I s. 31. Jest to hybryda prusko-niemiecka, z pierwszym członem od staropruskiej nazwy osobowej Alsebut, por. Alsaute, Alsune, Alsutte, (zob. R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 131) i drugim od niemieckiego Hoff ‘dwór’.
|
Nazwisko pochodzi od nazwy miejscowej Alschoff („wieś w Kurlandyi, parafii Amboten, piece wapienne”), zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. I s. 31. Jest to hybryda prusko-niemiecka, z pierwszym członem od staropruskiej nazwy osobowej Alsebut, por. Alsaute, Alsune, Alsutte, (zob. R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 131) i drugim od niemieckiego Hoff ‘dwór’.
|
Nazwisko równe staropruskiej nazwie osobowej Alsutt(e), zob. R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 12, 131. Por. także nazwę miejscową Alszuty, odnotowaną w byłym powiecie wieliskim, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XV cz. 1 s. 23. Łączone również z niemieckim rzeczownikiem Halshut ‘kapelusz sięgajacy szyi’, to od Hals ‘szyja’ + Hut ‘kapelusz’ z opuszczeniem nagłosowego H, zob. B.
|
Nazwisko równe staropruskiej nazwie osobowej Alsutt(e), zob. R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 12, 131. Por. także nazwę miejscową Alszuty, odnotowaną w byłym powiecie wieliskim, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XV cz. 1 s. 23. Łączone również z niemieckim rzeczownikiem Halshut ‘kapelusz sięgajacy szyi’, to od Hals ‘szyja’ + Hut ‘kapelusz’ z opuszczeniem nagłosowego H, zob. B.
|
Nazwisko równe staropruskiej nazwie osobowej Alsutt(e), zob. R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 12, 131. Por. także nazwę miejscową Alszuty, odnotowaną w byłym powiecie wieliskim, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XV cz. 1 s. 23. Łączone również z niemieckim rzeczownikiem Halshut ‘kapelusz sięgajacy szyi’, to od Hals ‘szyja’ + Hut ‘kapelusz’ z opuszczeniem nagłosowego H, zob. B.
|
Nazwisko równe niemieckiemu przezwisku Alt(er) = der Alte ‘ojciec’ (senior), dolnoniemiecki Alder, zob. H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967, s. 31, ze średnio-wysoko-niemieckiego alt, przenośnie ‘silny, mocny, potężny, ogromny’, często określano tak starców, zob. H. Naumann, Familiennamenbuch, Leipzig 1987, s. 56. Mniej prawdopodobne podstawy nominacji to: imię żydowskie Alter (Zob. Spis imion żydowskich, wstęp i opracowanie M. Feldenstein, Warszawa 1928, s.
|
Podstawę nazwiska mogły stanowić imiona zaczynające się grupą Al, np. Aleksander, Aleksy, Alina. Nazwisko można wywodzić też od niemieckiej nazwy osobowej Hall lub od hala 1. wysoka, łysa góra, 2. dolina górska, pastwisko w górach, słowo pochodzące z języka czeskiego, z hola, dosłownie ‘goła’ (zob. tzw. Słownik warszawski, t. II, s. 7)
|
Nazwisko Ancutko uznaje się za formę pochodną od białoruskiej nazwy osobowej Ancut, będącej wariantem używanego w kościele prawosławnym imienia Antip, pochodzi ono z greckiego ‘Antipas, to zaś z kolei od anti ‘w miejsce’ i pater ‘ojciec’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. I, s. 8. Obecnie w Polsce odnotowuje się to nazwisko tylko na terenie Białostoczczyny, zob. https://nazwiska-polskie.pl/Ancutko O samym imiemiu Antip zob.
|
Nazwisko pochodzące od polskiej formy odimiennej Anderka // Anderko < Andrzej. Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych odnotowuje 53 osoby o nazwisku Anderka i 141 noszących miano Anderko (t. I s. 45).
|
Nazwisko pochodzące od polskiej formy odimiennej Anderek/Anderka < Andrzej, zniemczonej przez dodanie końcówki -en.
|
